H δικτατορία του Iωάννη Mεταξά, 1936-1940

Η απροκάλυπτη συναίνεση του θρόνου, αλλά και των Βρετανών, επέτρεψε στο καθεστώς της 4ης Αυγούστου να παγιωθεί στην εξουσία, χωρίς να συναντήσει ουσιαστική αντίσταση. Εξάλλου, η αδράνεια των δύο βασικών κομματικών πόλων (βενιζελικών και αντιβενιζελικών πολιτικών), σε συνδυασμό με τις πρακτικές της άμεσης καταστολής, εξουδετέρωσαν κάθε πιθανή εστία αντίδρασης. Το Κοινοβούλιο διαλύθηκε, η δράση των πολιτικών κομμάτων απαγορεύτηκε και οι αντίπαλοι του καθεστώτος εξορίστηκαν. Εξοβελίζοντας τους τελευταίους από το πολιτικό σκηνικό, ο Iωάννης Μεταξάς εδραίωσε τη θέση του, παρά την περιορισμένη επιρροή του στη λαϊκή βάση. H πολιτική του χαρακτηριζόταν από αυταρχισμό αλλά και την καλλιέργεια της προσωπολατρείας προς τον ίδιο. Στα τέλη της δεκαετίας του '30, η προσπάθεια πολεμικής προπαρασκευής μπροστά στον επερχόμενο πόλεμο (εξοπλισμοί, ένταξη στο αγγλικό δίκτυο συμμαχίας) απασχολούσε ιδιαίτερα τους φορείς του καθεστώτος. H κορύφωση της ιταλικής προκλητικότητας με τον τορπιλισμό του πολεμικού πλοίου Έλλη, τον Aύγουστο του 1940, έδειξε στην ηγεσία της χώρας ότι ο πόλεμος ήταν αναπόφευκτος.

Η απόρριψη από τον Iωάννη Mεταξά του ιταλικού τελεσίγραφου, στις 28 Οκτωβρίου 1940, σήμανε την εμπλοκή της χώρας στη δίνη ενός καταστροφικού πολέμου. H παγκόσμια -όπως εξελίχτηκε- σύρραξη ανέτρεψε όλους τους προγενέστερους κοινωνικοοικονομικούς συσχετισμούς δυνάμεων, τα όρια ανάμεσα στις πολιτικές παρατάξεις, το χαρακτήρα τους, την ίδια τη μορφή άσκησης της πολιτικής. Στα μέσα της επόμενης δεκαετίας, τα διακυβεύματα αλλά και οι διεκδικητές τους είχαν ολοκληρωτικά μετασχηματιστεί.