Στη δεύτερη αριστοτελική κατηγορία των ενοχικών σχέσεων, η οποία περιελάμβανε τα ακούσια συναλλάγματα, ενέπιπταν τα λαθραία και τα βίαια. Λαθραία ονομάζονταν όσα διαπράττονταν κρυφά όπως η κλοπή, η μοιχεία, η φαρμακεία, η προαγωγεία, η δουλαπατία, η δολοφονία και η ψευδομαρτυρία. Τα βίαια περιελάμβαναν όσα προϋπέθεταν τη χρήση βίας, όπως η ανθρωποκτονία, η αρπαγή, η πήρωση, η κακηγορία, η αικία και ο προπηλακισμός.

Η κλοπή και η μοιχεία διώκονταν με γραφή. Προβλεπόταν μάλιστα για ειδικές περιπτώσεις γραφή κλοπής δημοσίων και ιερών. Με γραφή εξάλλου διώκονταν οι άσωτοι, καθώς και όσοι παρουσίαζαν πνευματικές ή ψυχικές διαταραχές (γραφή αργίας και παρανοίας). Αντίθετα, η δυσφήμιση (κακηγορία) επέσυρε δίκη, όπως άλλωστε και ο τραυματισμός: δίκη τραύματος εκ προνοίας ή δίκη βλάβης.

Σχετικά με την ύβρη έχουν διατυπωθεί τα τελευταία χρόνια διιστάμενες απόψεις. Η παραδοσιακή άποψη θεωρούσε ύβρη οτιδήποτε προσέβαλλε τους θεούς. Ορισμένοι νεότεροι μελετητές υποστηρίζουν εντούτοις ότι η ύβρις ήταν σαφώς μία παράνομη πράξη, κοινωνικού όμως και όχι θρησκευτικού χαρακτήρα. Υπό αυτή την οπτική γωνία ύβρις θα ήταν κάθε πράξη που προσέβαλλε την τιμή ενός πολίτη. Τα στοιχεία που διαθέτουμε δεν μπορούν να οδηγήσουν σε βέβαιη άποψη, αλλά μπορούμε να πούμε με σχετική βεβαιότητα ότι η γραφή ύβρεως -γνωστή κυρίως από το Δημοσθένη- αποτελεί μάλλον ένα νομοθετικό μέτρο της Κλασικής περιόδου. Και αυτό συνάγεται και από το γεγονός ότι στην Αρχαϊκή περίοδο κάθε ενέργεια προσβλητική για την τιμή κάποιου, καλυπτόταν από τη δίκη αικίας.


| εισαγωγή | δομές | δίκαιο | αξίες | Αρχαϊκή Περίοδος

Σημείωση: Επιλέγοντας τις εικόνες θα δείτε μια σύντομη περιγραφή.