 |
Οι παρεμβάσεις του Όθωνα στην πολιτική ευνόησαν τη συγκρότηση από το
1859 ενός αντιπολιτευτικού ρεύματος, που το 1862 πήρε το χαρακτήρα αντιοθωνικού
κινήματος. Σε αυτό εντάχθηκε σταδιακά η παλαιά πολιτική ηγεσία (K. Κανάρης,
Δ. Βούλγαρης), νέοι πολιτικοί όπως ο Επ. Δεληγιώργης και ο Αλ. Κουμουνδούρος
και πληθώρα αξιωματικών. Οι διαδηλώσεις φοιτητών που αναστάτωσαν την πρωτεύουσα
τον Mάιο του 1859 και έμειναν γνωστές ως Τα Σκιαδικά (από τα σκιάδια,
τα ψάθινα καπέλα που φορούσαν) θεωρείται απαρχή της τρίχρονης αντιπολιτευτικής
δράσης που ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 1862 με τον τερματισμό της βασιλείας
του Όθωνα. Οι εκλογές που διεξήχθησαν το καλοκαίρι του 1859 και το χειμώνα
του 1860-61 επέτειναν την πολιτική κρίση εξαιτίας της απροκάλυπτης βασιλικής
παρέμβασης υπέρ της κυβέρνησης Aθ. Mιαούλη. Ταυτόχρονα, ο Τύπος αποτέλεσε
στη μεγάλη πλειοψηφία του κέντρο αντιπολιτευτικής δράσης, ενώ και οι επετειακές
εκδηλώσεις για την 25η Μαρτίου το 1861 στάθηκαν μια καλή ευκαιρία αντιπολιτευτικών
εκδηλώσεων σε αρκετές πόλεις. Αναβρασμός επικρατούσε και στις τάξεις του
στρατού, όπου πληθώρα αξιωματικών φυλακίσθηκαν ή εκτοπίστηκαν στο Ναύπλιο
με την κατηγορία της συνωμοσίας.
Στις αρχές του 1862 λοιπόν το Ναύπλιο μετατρέπεται σε κέντρο του αντιοθωνικού
αγώνα. Oι πολεμικές συγκρούσεις που σημειώθηκαν από το Φεβρουάριο έως τα
τέλη Μαρτίου στα περίχωρα και στην ίδια την πόλη του Ναυπλίου βρήκαν νικητές
τους κυβερνητικούς. Σε μια προσπάθεια μάλιστα να κατασιγαστούν τα πνεύματα,
παραχωρήθηκε αμνηστεία, στην οποία όμως δε συμπεριλήφθησαν οι πρωτεργάτες
των επαναστατών. Την ίδια στιγμή στην Αθήνα τέθηκε επικεφαλής της αντιπολίτευσης
ο Δ. Βούλγαρης (αντί του Κ. Κανάρη), στην Πάτρα πρωτοστατούσε ο Μπενιζέλος
Ρούφος και στο Μεσολόγγι ο Επ. Δεληγιώργης. Οι πλέον αποφασιστικές κινήσεις
ωστόσο έγιναν από το γηραιό στρατηγό Θ. Γρίβα. Αυτός, αφού συγκέντρωσε
χιλιάδες ενόπλων κατέλαβε στις αρχές Οκτωβρίου την Ακαρνανία, εξουδετερώνοντας
εύκολα τις κυβερνητικές δυνάμεις και ετοιμαζόταν για πορεία προς την Αθήνα.
Εκτός από την περιοχή της Ακαρνανίας στο πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου
επαναστάτησαν οι σημαντικότερες πόλεις της Δυτικής Ελλάδας (Αγρίνιο, Μεσολόγγι,
Πάτρα, Ναύπακτος) και ακόμη η Κόρινθος και τα Μέγαρα. Τέλος, τη νύκτα της
10ης προς την 11η Οκτωβρίου η επανάσταση εκδηλώθηκε και στην Αθήνα, όπου
επικράτησε με χαρακτηριστική ευκολία. Το πρωί της 11ης Oκτωβρίου οι επαναστάτες
διακήρυξαν την κατάργηση της βασιλείας του Όθωνα και τη συγκρότηση προσωρινής
κυβέρνησης με επικεφαλής τους Δ. Βούλγαρη, Κ. Κανάρη και Μπ. Ρούφο. Την
επομένη το βασιλικό ζεύγος επιβιβάστηκε στο βρετανικό ατμόπλοιο Σκύλλα
και εγκατέλειψε οριστικά τη χώρα.
|
 |