Το νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του ΙΜΕ με τίτλο «Ξετυλίγοντας το νήμα του μύθου μέσα στην Προϊστορία» απευθύνεται σε μαθητές από Γ' Δημοτικού έως και Α' Γυμνασίου. Αρχαία κείμενα, μνημεία και ευρήματα θα μας οδηγήσουν σε ένα γοητευτικό ταξίδι στην Προϊστορία με όχημα τους μύθους, με πρωτότυπο και διασκεδαστικό τρόπο. Πάρτε μια μικρή γεύση και σας περιμένουμε!

Δήμητρα, η θεά της γεωργίας
Από τα Προϊστορικά κιόλας χρόνια οι λαοί του κόσμου, κυνηγοί, γεωργοί, νομάδες, λάτρευαν -ο καθένας με τον τρόπο του- τη Μητέρα-Γη. Ζώντας μέσα στη φύση, παρατηρούσαν ότι από εκείνη γεννιόνταν και σε εκείνη κατέληγαν όλα με το θάνατό τους. Η γέννηση και ο θάνατος ήταν καταστάσεις που διαδέχονταν η μία την άλλη αδιάκοπα σ' ένα μαγικό κύκλο, τη «ρόδα της ζωής». Σας θυμίζει τίποτα η λέξη «δημητριακά»; Η βάση της τροφής του ανθρώπου ήταν ανέκαθεν το σιτάρι, το κριθάρι και το καλαμπόκι. Και αυτά τα προστάτευε η θεά Δήμητρα, μητέρα τρυφερή και γεμάτη φροντίδα για την κόρη της, την Περσεφόνη. Έλα όμως που, σύμφωνα με το μύθο, το κορίτσι της το ερωτεύτηκε και το έκλεψε ο Πλούτωνας, ο θεός του Άδη. Από την πίκρα και την απόγνωσή της η Δήμητρα δεν άφηνε τίποτα στη γη να φυτρώσει. Ερημιά και πείνα παντού. Ώσπου ο Δίας άρχισε τις διαπραγματεύσεις και κατάφερε να βρει τη λύση: η Περσεφόνη θα μοίραζε το χρόνο της ανάμεσα στον Πάνω και στον Κάτω Κόσμο. Όταν ερχόταν στη μητέρα της, η γη άνθιζε και καρποφορούσε κι όταν επέστρεφε στον άντρα της, οι σπόροι κοιμόνταν βαθιά στο χώμα κι έτρεφαν δυνάμεις περιμένοντας την άνοιξη. Οι αρχαίοι μας πρόγονοι τιμούσαν τη θεά Δήμητρα γιορτάζοντας κάθε Σεπτέμβριο τα Ελευσίνια μυστήρια, που δεν ήταν τίποτε άλλο από μια αναπαράσταση του κύκλου της ζωής στη φύση.

Εγώ, ο χρυσοκέρατος ταύρος της Κρήτης
Έχετε δει πολλούς σαν εμένα; Το περίτεχνο -σαν ζωντανό- κεφάλι μου φωνάζει «θαυμάστε με!». Είμαι το σύμβολο της μινωικής Κρήτης, πρωταγωνιστής στην καθημερινή ζωή και λατρεία της και φυσικά στους μύθους της. Θυμηθείτε τον πανέμορφο λευκό ταύρο του Ποσειδώνα που ερωτεύτηκε η βασίλισσα Πασιφάη και μετά γέννησε το Μινώταυρο, αλλά και το Δία-Ταύρο που άρπαξε την Ευρώπη, μετέπειτα μητέρα του βασιλιά Μίνωα... Ο λιθοξόος που μ' έφτιαξε από μαύρο στεατίτη ήταν αναμφισβήτητα χρυσοχέρης: τα εκφραστικά μου μάτια είναι ένθετα από ορεία κρύσταλλο και ίασπι, το λευκό μου ρύγχος είναι από μάργαρο και τα κέρατά μου από επιχρυσωμένο ξύλο. Μπορείτε να βρείτε ποια ακριβώς χρησιμότητα είχα; Ας το πάρει το ποτάμι! Είμαι ένα ρυτό, ένα αγγείο δηλαδή, που οι Μινωίτες χρησιμοποιούσαν για να κάνουν σπονδές. Με γέμιζαν με υγρό από μια τρύπα που είχα στον τράχηλό μου. Κατά τη διάρκεια των διαφόρων τελετουργιών, το υγρό χυνόταν από μια άλλη τρύπα που βρισκόταν στο ρύγχος μου. Και μια εκπληκτική λεπτομέρεια: ο τεχνίτης της πέτρας είχε κέφια την ημέρα που με έφτιαξε! Αφού σκάλισε τα ωραία μου... μπουκλάκια, ξέρετε τι χάραξε κοντά στο δεξί μου αυτί και πάνω στο πώμα μου; Το προσχέδιό μου σε «σκιτσάκια»!

Μια μάσκα από τις Μυκήνες με λάθος όνομα!
Γεια σας! Ξέρω γιατί ανοιγοκλείσατε πολλές φορές τα μάτια μόλις με αντικρίσατε: σας τύφλωσε το χρυσαφένιο μου βλέμμα! Είμαι μια ολόχρυση ανδρική μάσκα που έφερε στο φως, ανασκάπτοντας το 1876 τις Μυκήνες, ο διάσημος ερασιτέχνης αρχαιολόγος Ερρίκος Σλίμαν. Και λέω ερασιτέχνης, επειδή, ενώ είχε πάθος με αυτή την επιστήμη, δεν μπόρεσε, για οικογενειακούς λόγους, να τη σπουδάσει παρά μόνο σε μεγάλη ηλικία. Γι' αυτό και επικρίθηκε σφοδρά από μεταγενέστερους της εποχής του αρχαιολόγους. Απέδειξαν, μάλιστα, ότι με τις αυτοσχέδιες ανασκαπτικές μεθόδους που ακολούθησε, κάποτε εξαιτίας και της ανυπομονησίας του, κατέστρεψε -συχνά χωρίς να το γνωρίζει- πολλά από τα ευρήματά του! Αναμφίβολα έκανε πολλά λάθη: εγώ είμαι ένα από αυτά! Πίστεψε ότι ήμουν το νεκρικό προσωπείο του βασιλιά Αγαμέμνονα, ενώ στην πραγματικότητα ανήκω σε κάποιον βασιλιά που έζησε πολλά πολλά χρόνια πριν από τον Τρωικό πόλεμο, το 16ο αιώνα π.Χ. Αλλά δεν μπορώ και να παραβλέψω το γεγονός ότι ο κ. Σλήμαν ήταν ένας άνθρωπος με απεριόριστο θαυμασμό για την Ελλάδα και τον πολιτισμό της και δαπάνησε πάρα πολλά από τα χρήματά του για να ικανοποιήσει το όνειρό του: να αποδείξει ότι ο Όμηρος με τα έπη του έγραψε πραγματική ιστορία! Εσείς τι σκέφτεστε για όλα αυτά, καθώς με... καμαρώνετε, μαζί με τον υπόλοιπο θησαυρό από τους τάφους των Μυκηνών, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο;