ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

Η επιστήμη της ιστορίας επιχειρεί τόσο να αφηγηθεί τα παρελθόντα του κόσμου, όσο και, οριοθετώντας αυτά υπό το πρίσμα του παρόντος, να σκιαγραφήσει το μέλλον. Έχοντας στο κέντρο της τον άνθρωπο ασχολείται με όλες τις δραστηριότητές του αγγίζοντας, και καμιά φορά καταπατώντας, τα πεδία άλλων επιστημών. Το αίτημα για «καθαρή ιστορία» που διατυπώθηκε κατά το δέκατο ένατο αιώνα αποδείχτηκε τόσο ουτοπικό, ώστε ούτε η ανάπτυξη συναφών επιστημών, όπως η αρχαιολογία, η κοινωνική ανθρωπολογία και αργότερα οι πολιτισμικές σπουδές (cultural studies) δεν κατόρθωσαν να την οριοθετήσουν. Η ουσία της ιστορικής αντίληψης προϋποθέτει ότι η ιστορία αντλεί το υλικό της από το σύνολο της ανθρώπινης δραστηριότητας και την αλληλεπίδραση της τελευταίας με τη φύση.

Με ανανεωμένη «προσαρμοστικότητα» η ιστορία στον εικοστό αιώνα ανέπτυξε διαύλους σταθερής επικοινωνίας με τις άλλες επιστήμες του ανθρώπου και δανείστηκε μεθόδους και εργαλεία κυρίως από την ψυχολογία, την κοινωνιολογία, την εθνολογία και τις οικονομικές σπουδές. Στην πραγματικότητα, αναπτύχθηκαν πολλές ιστορίες: η ιστορία των επικοινωνιών, η ιστορία των τεχνών, των φύλων, των ανακαλύψεων, η οικονομική ιστορία, η ιστορία της φυσικής και των μαθηματικών, της ιατρικής και της βιολογίας και μύριες άλλες. Κάθε γνωστικό πεδίο έχει την ιστορία του και όλες μαζί συγκροτούν την ιστορία. Η ιστορική πληροφορία και γνώση είναι σε κάποιο βαθμό υπόθεση οπτικής γωνίας. Οι επιστημολογικές αντιπαραθέσεις μπορεί να συνεχίζονται με αμείωτη ένταση μεταξύ των ειδικών, αλλά στον πραγματικό και πρακτικό κόσμο της διαχείρισης της γνώσης ο κάθε ενδιαφερόμενος γνωρίζει πού να αναζητήσει κάθε κατηγορία πληροφορίας.

Στη δράση μας στο ΙΜΕ ο όρος «ιστορική πληροφορία» χρησιμοποιείται σχεδόν ως συνώνυμο της «πολιτισμικής πληροφορίας» και δε διαφοροποιείται από τον κοινά αποδεκτό. Περιλαμβάνει πληροφορία για τις αντιλήψεις, το έργο και τη δράση ατόμων ή ομάδων, με εμφανείς και άμεσες συνέπειες στη δομή και τη λειτουργία της κοινωνίας, καθώς και την αλληλεπίδραση της κοινωνίας με το φυσικό κόσμο. Στην ευρύτερη εκδοχή του ο όρος «ιστορική πληροφορία» αφορά συνολικά τον πολιτισμό του ανθρώπου και συμπίπτει με το πεδίο ενδιαφέροντος των φορέων μνήμης (memory institutions): μουσείων, αρχείων, βιβλιοθηκών.

 
      
 
 
      
      
      
 
      
copyright © ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ