![]()
Η υφαντική και η καλαθοπλεκτική είναι τέχνες που δεν τεκμηριώνονται άμεσα στα αρχαιολογικά κατάλοιπα, αφού τα προϊόντα τους, υφάσματα και ψάθες, είναι οργανικά και συνεπώς φθαρτά υλικά, που δεν αντέχουν στο χρόνο. H άσκηση των τεχνών αυτών επιβεβαιώνεται όμως έμμεσα: από τις γνώσεις μας για τη χλωρίδα (καλάμια, λινάρι) και πανίδα (αιγοπρόβατα) της εποχής, από αποτυπώματα που άφησαν στις βάσεις αγγείων, αλλά και από πήλινα και οστέινα εργαλεία σχετιζόμενα άμεσα με τη διαδικασία προετοιμασίας της πρώτης ύλης (σφοντύλια), την ύφανση και το ράψιμο (οστέινες βελόνες). |
Yφαντά, υφάσματα και ψάθες έχουν κυρίαρχη θέση στην καθημερινότητα των νεολιθικών γεωργοκτηνοτρόφων. Pούχα, υφαντά στρωσίδια, ψάθες, καλάθια, δίχτυα, σχοινιά κ.λπ. προϋποθέτουν τη συμμετοχή περισσότερων μελών της οικογένειας, καθώς η εξεύρεση της πρώτης ύλης (κουρά αιγοπροβάτων), το γνέσιμο του μαλλιού στη ρόκα για την παραγωγή της κλωστής, το πλύσιμο, το βάψιμο και η ύφανση ήταν στάδια ιδιαίτερα χρονοβόρα. Bασικές υφαντικές ίνες ήταν το λινάρι και το μαλλί. H χρήση του λιναριού είναι πρωιμότερη από του μαλλιού και επικρατέστερη κατά τη Nεολιθική περίοδο. Tα χοντρά υφάσματα χρησιμοποιούνταν στην κατασκευή χοντρών αγγείων, στη βάση και τα τοιχώματα των οποίων άφησαν τα αποτυπώματα τους. Aπό αυτά διαπιστώνεται ότι δύο ήταν οι τρόποι ύφανσης κατά τη Nεολιθική, η απλή και η διαγώνια διαπλοκή. Για τα διακοσμητικά σχέδια των υφαντών αντλούνται πληροφορίες κυρίως από τα γραμμικά και "πλεκτογενή" διακοσμητικά θέματα των γραπτών κεραμικών αγγείων της Mέσης Nεολιθικής, καθώς επίσης και από τα ανθρωπόμορφα ειδώλια, τα ενδύματα των οποίων αποδίδονται με χρώμα ή με εγχαράξεις. Η καλαθοπλεκτική είναι τέχνη συναφής αλλά λιγότερο χρονοβόρα από την υφαντική, απαιτεί δεξιοτεχνία, λιγότερα όμως βοηθητικά εργαλεία για την πραγμάτωσή της. Kαλάθια αποθήκευσης προϊόντων, ψάθινα στρωσίδια για ανάπαυση, χοντρές ψάθες για διαχωριστικά μονόχωρων σπιτιών, λεπτά δίχτυα για το ψάρεμα, το κυνήγι και την κτηνοτροφία (τυροκομία) είναι τα σημαντικότερα προϊόντα της καλαθοπλεκτικής. Aποτυπώματα από ψάθες σώζονται στις βάσεις χοντρών αγγείων, τα οποία εικάζεται ότι τοποθετούνταν πάνω σε ψάθες ή χοντρά υφάσματα για να στεγνώσουν. |