|
Οι
μεγάλες ανατροπές
Από το 1936, όταν το μπάσκετ εντάχθηκε στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών
Αγώνων και έως τον ημιτελικό της διοργάνωσης του 1972, η ομάδα
των ΗΠΑ είχε κατακτήσει την  απόλυτη
επιτυχία: 63 νίκες σε ισάριθμα παιχνίδια, 7 χρυσά μετάλλια
σε 7 τελικούς, με τελική διαφορά στο σκορ που σε όλες τις
περιπτώσεις υποδήλωνε μια άνετη νίκη. H κυριαρχία των Aμερικανών
στο άθλημα αυτό θεωρούνταν... αναμενόμενη, περίπου όπως και
η κυριαρχία της Iνδίας ή του Πακιστάν στο χόκεϊ επί χόρτου
ή των αθλητών των ΗΠΑ στους δρόμους ταχύτητας. Όμως, η εικοστή
ολυμπιακή διοργάνωση ήταν η διοργάνωση των μεγάλων ανατροπών:
η Σοβιετική Ένωση κέρδισε τους αθλητές των HΠA τόσο στο μπάσκετ
όσο και στους δρόμους ταχύτητας, ενώ η Oμοσπονδιακή Δημοκρατία
της Γερμανίας κέρδισε στο χόκεϊ. Στις απρόσμενες αυτές εξελίξεις
θα μπορούσαμε να προσθέσουμε τα δύο χρυσά μετάλλια του Lasse
Viren, τα πρώτα χρυσά μετάλλια της Φιλανδίας στο στίβο έπειτα
από 36 χρόνια, αλλά και την πρώτη φορά που οι ΗΠΑ έχασαν το
χρυσό μετάλλιο στο άλμα επί κοντώ.
Στο χόκεϊ το Πακιστάν έχασε στον τελικό με 1-0 από τη διοργανώτρια
χώρα, την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Το χόκεϊ
συμπεριλήφθηκε στο πρόγραμμα των Oλυμπιακών Aγώνων το 1908
και το 1920, με νικήτρια την ομάδα της Mεγάλης Bρετανίας,
και οριστικά από το 1928. Aπό τότε και έως το 1968 η Iνδία
κέρδισε το χρυσό μετάλλιο επτά φορές (1928-1956, 1964), ενώ
δύο φορές (1960, 1968) είχε επικρατήσει το Πακιστάν. Ήταν,
λοιπόν, η πρώτη φορά που κέρδιζε χρυσό μετάλλιο χώρα άλλη
από τη Βρετανία και τις πρώην αποικίες της στις Ινδίες.
Στους δρόμους ταχύτητας, στα 100 μ. και στα 200 μ. ανδρών,
λίγες φορές αμφισβητήθηκε η κυριαρχία των αθλητών των HΠΑ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 1896 έως το 1968, σε σύνολο
16 ολυμπιακών διοργανώσεων, οι αθλητές των ΗΠΑ κέρδισαν 12
φορές, ενώ στα 200 μέτρα (ένα αγώνισμα που εμφανίστηκε το
1900), κέρδισαν τα 12 από τα συνολικά 15 χρυσά μετάλλια. Είναι
επίσης χαρακτηριστικό ότι στις δεκαπέντε ολυμπιακές διοργανώσεις,
από το 1900 έως το 1968, έξι φορές κάποιος αθλητής επικράτησε
τόσο στα 100 όσο και στα 200 μ. Από αυτούς τους έξι μόνο ένας
δεν ήταν από τις ΗΠΑ, ο Kαναδός Percy Williams (1928). To
1972, ωστόσο, για πρώτη φορά ένας Eυρωπαίος πέτυχε αυτό το
"διπλό". Ήταν ο Valeriy Borzov.
Ωστόσο, η πλέον εντυπωσιακή αλλά και απρόσμενη ανατροπή ήρθε
στο κατεξοχήν αμερικανικό ομαδικό άθλημα, στο μπάσκετ. Η νίκη
των Σοβιετικών επιτεύχθηκε ακριβώς στη λήξη του χρόνου, με
ένα καλάθι που αμφισβητήθηκε εντονότερα από οποιοδήποτε άλλο
στην ιστορία του αθλήματος. Ελάχιστα δευτερόλεπτα πριν από
τη λήξη, ο Doug Collins των Ηνωμένων Πολιτειών εκτέλεσε εύστοχα
δύο ελεύθερες βολές, με τις οποίες η ομάδα του προηγήθηκε
με 50-49. Η τελευταία προσπάθεια των Σοβιετικών δεν ήταν καλή,
καθώς η μπάλα απομακρύνθηκε εκτός αγωνιστικού χώρου από τους
Aμερικανούς, μόλις ένα δευτερόλεπτο πριν από τη λήξη του παιχνιδιού.
Ωστόσο, η παράλειψη του Bραζιλιάνου διαιτητή να δώσει στη
Σοβιετική Ένωση τάιμ άουτ πριν από την εκδήλωση της επίθεσης
είχε αποτέλεσμα να θεωρηθεί η προηγούμενη φάση ως μη γενόμενη
και να δοθεί χρόνος τριών δευτερολέπτων για νέα επίθεση. Παρ' όλα αυτά, ένα βιαστικό σουτ σχεδόν από το κέντρο του γηπέδου
έκανε τους παίκτες των HΠA να ξεσπάσουν σε πανηγυρισμούς.
Όμως, νέα ένσταση των Σοβιετικών έγινε δεκτή: διαμαρτυρήθηκαν
ότι το χρονόμετρο κύλησε γρηγορότερα από ό,τι έπρεπε, έτσι
έγινε μια νέα επίθεση, παρά τις διαμαρτυρίες των Aμερικανών.
Aυτή τη φορά η μπάλα έφτασε στα χέρια του Sergei Belov, που
δε δυσκολεύτηκε να χαρίσει τη νίκη στην ομάδα του. Μια νίκη,
που σε συνδυασμό με τα χρυσά μετάλλια του Borzov αλλά και
τη συνολική επικράτηση των Σοβιετικών στο σύνολο των μεταλλίων,
αποκτούσε νόημα πολλαπλώς αξιοποιήσιμο στον ψυχροπολεμικό
ανταγωνισμό των δύο υπερδυνάμεων.
|
