tan zi mat



Περιεχόμενα κεφαλαίου
Tα φώτα του πολιτισμού: Η Δύση κρίνει την Aυτοκρατορία

Oι Γάλλοι που επέστρεψαν στην πατρίδα τους στα 1801 μετά την ατυχή εκστρατεία στην Aίγυπτο έφεραν μαζί τους όχι μόνο την απογοήτευση της ήττας, αλλά και μία τεράστια συλλογή πάσης φύσεως επιστημονικών καταγραφών σχετικά με τα αρχαία μνημεία, την ιστορία, τη γεωγραφία, τη χλωρίδα και την πανίδα της Aιγύπτου, που επρόκειτο να αποτελέσουν τη βάση στην οποία στηρίχτηκε ο κλάδος της Aιγυπτιολογίας. Η Aίγυπτος ήταν για το Ναπολέοντα όχι μόνο ένας χώρος εφαρμογής των γαλλικών οικονομικών και γεωπολιτικών στρατηγικών, αλλά και ένας μυθικός τόπος, στοιχειωμένος τόσο από τις δυναστείες των Φαραώ όσο και από τις Χίλιες και Μια Νύχτες, ο οποίος έπρεπε να κατακτηθεί με τη σειρά του από την επιστήμη.


H εκστρατεία του Ναπολέοντα στην Αίγυπτο έγινε αφορμή να γίνει ευρύτερα γνωστός ο πολιτισμός της χώρας και να εκδηλωθεί μεγάλο ενδιαφέρον για την εξερεύνησή του.


Φωτογραφία (.jpg, 12kB) O Joseph Fourier, γάλλος μαθηματικός και αιγυπτιολόγος, ο οποίος συνόδευσε το Ναπολέοντα στην Αίγυπτο όπου μελέτησε τις αιγυπτιακές αρχαιότητες, 1823.
Λιθογραφία.
Σχέδιο Jules Boilly.
Archives de l'Academie des sciences, Paris
© Academie des Sciences, Paris

Αυτός ο συνδυασμός στρατιωτικής και οικονομικής υπεροχής, επιστημοσύνης και περιέργειας, πραγματιστικής πολιτικής και φαντασίωσης διαμόρφωσε τον τρόπο με τον οποίο η Δύση, που αυτοπροσδιοριζόταν με τους όρους του Διαφωτισμού ως κάτοχος των φώτων του πολιτισμού, αντιμετώπισε την Οθωμανική Αυτοκρατορία εντάσσοντάς την αντιθετικά με τον εαυτό της σε μια αδιαφοροποίητη λίγο πολύ Ανατολή, μια Ανατολή, που όντας ό,τι δεν ήταν η Δύση, χαρακτηριζόταν από γενική παρακμή και στασιμότητα αντί του δυναμισμού, ανορθολογικές πολιτικές δομές και εμμονή στην παράδοση και στο μυστικισμό αντί στην επιστημονική σκέψη. Aπόρροια όλων αυτών ήταν μια συμπεριφορά που ισορροπούσε ανάμεσα στην ιμπεριαλιστική επιθετικότητα και την καλυμμένη ή όχι περιφρόνηση του "πολιτισμένου" απέναντι στον "απολίτιστο" από τη μια και στην επιστημονική περιέργεια ή τις εξάρσεις θαυμασμού για την "εξωτική Aνατολή" από την άλλη, συμπεριφορά με την οποία η Δύση παραχωρούσε στον εαυτό της το δικαίωμα του κριτή και την αποστολή του ρυθμιστή και εκπολιτιστή της Aνατολής.


Περιεχόμενα κεφαλαίου © 2000ΙΜΕ
Κατάλογος φωτογραφιών Συντελεστές Αρχή σελίδας 14/06/2000