Τα Βρετανικά σχέδια και η επιχείρηση Animals

Oι οδηγίες της βρετανικής κυβέρνησης για απομόνωση του ΕΛΑΣ στη διάρκεια του 1943 αναγνώριζαν τη στρατιωτική υπεροχή της οργάνωσης και άφηναν ανοιχτό το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθεί ο ΕΛΑΣ, εφόσον τέτοια συνεργασία εξυπηρετούσε καλύτερα τα συμμαχικά στρατηγικά συμφέροντα. Αυτό ακριβώς συνέβη το καλοκαίρι του 1943, όταν τα συμμαχικά επιτελεία σχεδίαζαν την απόβαση στη Σικελία μετά τη νίκη στη βόρεια Αφρική. Η επιτυχία του σχεδίου απόβασης θεωρήθηκε ότι εξαρτιόταν από την οργάνωση κίνησης αντιπερισπασμού σε άλλο σημείο της Μεσογείου. Η Ελλάδα κρίθηκε ως κατάλληλος χώρος για μια τέτοια κίνηση και η συμμετοχή του ΕΛΑΣ θεωρήθηκε απαραίτητος όρος για την επιτυχία του σχεδίου (κωδική ονομασία "Animals").

Τον Ιούλιο του 1943, η βρετανική κυβέρνηση διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις για την οργάνωση κοινού γενικού στρατηγείου στην Ελλάδα με συμμετοχή τόσο του ΕΔΕΣ όσο και του ΕΛΑΣ. Η τελική συμφωνία προέβλεπε τη δημιουργία ενός συντονιστικού οργάνου έξι μελών: τρία από το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και από ένα από τον ΕΔΕΣ, το ΕΚΚΑ και τη βρετανική στρατιωτική αποστολή στην Ελλάδα αντίστοιχα. Οι όροι της συμφωνίας ήταν ευνοϊκοί για τον ΕΛΑΣ, η ηγεσία του οποίου, ωστόσο, επέδειξε διάθεση συμβιβασμού καθώς προσπαθούσε να νομιμοποιήσει την πολιτική της οντότητα και να εξασφαλίσει τη θέση του στις μεταπολεμικές διαπραγματεύσεις για το μέλλον της Ελλάδας.