Ιστορικό πλαίσιο > Θαλάσσια επικοινωνία > Ναυάγια

Εξαιρετικής ιστορικής σημασίας για τη ναυσιπλοΐα και το εμπόριο στην ανατολική Μεσόγειο κατά την Ύστερη εποχή του Χαλκού είναι τα δύο ναυάγια που εντοπίστηκαν στις ακτές της Λυκίας, και πιο συγκεκριμένα στο Uluburun και τη Χελιδονία Άκρα. Το πλοίο του Uluburun ναυάγησε σύμφωνα με μια πρόσφατη δενδροχρονολόγηση το έτος 1317/1316 ± 2 , ενώ αυτό της Χελιδονίας Άκρας έναν περίπου αιώνα αργότερα (γύρω στο 1200 π.Χ.).
Το πλοίο του Uluburun μετέφερε ένα πλούσιο και ανομοιογενές φορτίο που περιλάμβανε μεταξύ των άλλων μια μεγάλη ποσότητα χαλκού και κασσίτερου χυμένων σε 350 περίπου τάλαντα και 130 περίπου δίσκους, 175 περίπου δίσκους κυανής υαλόμαζας, τουλάχιστον 150 χαναανίτικους αμφορείς -που περιείχαν στην πλειονότητά τους αρωματικό ρετσίνι τερεβίνθου (ένα είδος φυστικόδεντρου)-, χαναανίτικα κοσμήματα, μικροαντικείμενα και όπλα, ένα μεσοποταμιακό σφραγιδοκύλινδρο αλλά και πολλά προϊόντα αιγυπτιακής προέλευσης, όπως ένα σκαραβαίο της Νεφερτίτης -συζύγου του Φαραώ Ακενατών-, κεραμική, κορμούς εβένου και αυγά στρουθοκαμήλου. Πιθανώς από την Αίγυπτο προέρχονταν και οι χαυλιόδοντες ελέφαντα και οι κυνόδοντες ιπποπόταμου που βρίσκονταν στο φορτίο.
Ο πολυσχιδής χαρακτήρας του φορτίου ως προς τον τύπο των αντικειμένων, το υλικό κατασκευής τους και τη χώρα προέλευσής τους είναι εντυπωσιακός. Οι χώρες προέλευσης αυτών των προϊόντων κάλυπταν όλο το γεωγραφικό φάσμα της Εγγύς Ανατολής από τη Νουβία έως τη Μεσοποταμία, υποδεικνύοντας ταυτόχρονα, σε συνδυασμό με τη θέση εύρεσης του πλοίου, ότι τελικός προορισμός του δε θα μπορούσε να ήταν άλλος από το Αιγαίο. Το κύριο φορτίο αποτελούσαν χωρίς αμφιβολία οι χαναανίτικοι αμφορείς, τα τάλαντα χαλκού και κασσίτερου και οι δίσκοι υαλόμαζας. Πολλά από τα άλλα μικροαντικείμενα προορίζονταν προφανώς για ανταλλαγή στα λιμάνια όπου στάθμευε το πλοίο πριν φθάσει στον τελικό προορισμό του. Δεν είναι απίθανο ότι κάποια από τα πολύτιμα αντικείμενα, όπως τα ανθρωπόμορφα και ζωόμορφα ρυτά από φαγεντιανή, αποτελούσαν διπλωματικά δώρα, όπως υποδηλώνεται από σχετικές αναφορές στις γραπτές πηγές. Κάποια άλλα, όπως η μυκηναϊκή κεραμική (υστεροελλαδική III A 2 - υστεροελλαδική III B 1) και τα δύο μυκηναϊκά ξίφη, θα πρέπει να ερμηνευτούν ως ιδιοκτησία των μελών του πληρώματος.

Το πλοίο που ναυάγησε έναν περίπου αιώνα αργότερα (γύρω στο 1200 π.Χ.) στη Χελιδονία Άκρα εκτελούσε πιθανότατα το ίδιο ταξίδι (από τη Συροπαλαιστίνη μέσω Κύπρου προς το Αιγαίο), μετέφερε ωστόσο ένα φτωχότερο και πιο ομοιογενές φορτίο, που αποτελούνταν κυρίως από χαναανίτικους αμφορείς και τάλαντα χαλκού. Τα διάφορα χάλκινα εργαλεία που βρέθηκαν πρέπει να θεωρηθούν ιδιοκτησία των μελών του πληρώματος και όχι εμπορικά προϊόντα.