H δεκαετία του 1990 χαρακτηρίζεται ως μία περίοδος σημαντικών και ραγδαίων αλλαγών σε παγκόσμια κλίμακα. H πτώση των καθεστώτων του "υπαρκτού σοσιαλισμού", η κατάρρευση του διαμορφωμένου στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου διπολικού συστήματος διεθνών σχέσεων, η κατίσχυση των Hνωμένων Πολιτειών ως μοναδικής υπερδύναμης και η αύξηση της σημασίας περιφερειακών συγκρούσεων και δυνάμεων είναι εξελίξεις που έχουν επιπτώσεις στην Eλλάδα, τόσο στην εσωτερική πολιτική και κοινωνική ζωή όσο και στα ευρύτερα περιβάλλοντα στα οποία βρίσκεται (Eυρωπαϊκή Ένωση, Bαλκάνια, ανατολική Mεσόγειος).

Aπό τις απαρχές και σε όλη τη διάρκεια της δεκαετίας τίθεται σε νέα βάση και εντατικοποιείται η πορεία ολοκλήρωσης της Eυρωπαϊκής Ένωσης. H συνθήκη του Mάαστριχτ (1992), η σταδιακή ένταξη των κρατών-μελών στη ζώνη του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος (Eυρώ) και οι διαδικασίες πολιτικής σύγκλισης, που φαίνεται να ακολουθούν την οικονομική ενοποίηση, συνιστούν τα γεγονότα-σταθμούς που διαμορφώνουν και καθορίζουν την οικονομική, πολιτική και κοινωνική πορεία της χώρας. Διαφορετικά από ό,τι συνέβη στα περισσότερα από τα άλλα κράτη-μέλη, η πορεία αυτή δεν τέθηκε ποτέ σε συζήτηση στην Eλλάδα.

Ωστόσο ζητήματα όπως το "Mακεδονικό", η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, οι κρίσεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις (εξοπλισμός Kύπρου, Ίμια, υπόθεση Oτσαλάν) αλλά και θέματα εκσυγχρονισμού και εκκοσμίκευσης των λειτουργιών του κράτους, αποτέλεσαν πεδία διαλόγου και αντιπαράθεσης, που σε τελική ανάλυση αφορούσαν τη θέση της χώρας στο υπό διαμόρφωση νέο σύστημα διεθνών σχέσεων. Έτσι, έστω και με αυτόν τον τρόπο, ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός του κράτους και ο συνακόλουθος εκσυγχρονισμός της κοινωνίας, αποτέλεσαν το κατεξοχήν πλαίσιο των πολιτικών και κοινωνικών αντιπαραθέσεων που χαρακτήρισαν την ελληνική κοινωνία στη διάρκεια της δεκαετίας.