Από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 και μετά από ένα τέταρτο αιώνα αναγκαστικής "σιωπής", η πορεία της χώρας στο διεθνές περιβάλλον αποτέλεσε για την ελληνική κοινωνία αντικείμενο έντονου προβληματισμού και αντιπαράθεσης. Υπό το βάρος των γεγονότων στην Κύπρο τον Ιούλιο του 1974 και της διαρκούς όξυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, οι διεθνείς συνεργασίες και συμμαχίες, η θέση και ο ρόλος της Ελλάδας σε οργανισμούς (Ο.Η.Ε., Ν.Α.Τ.Ο., Ε.Ο.Κ.) και οι "προνομιακού χαρακτήρα" σχέσεις με τις Η.Π.Α. τέθηκαν σε αμφισβήτηση. Αυτή τη διάθεση αλλαγής και επαναπροσδιορισμού των διεθνών σχέσεων της χώρας εξέφρασε, αναπτύσσοντας συχνά μια αντιαμερικανική ρητορική, ο Α. Παπανδρέου και το ΠA.ΣO.K. που κυριάρχησαν στην πολιτική ζωή της Eλλάδας, σε ολόκληρη τη δεκαετία του 1980.

Συνθήματα όπως "η Eλλάδα ανήκει στους Έλληνες" και "εθνική κυριαρχία" συμπυκνώνουν τις νέες ιδεολογικές και πολιτικές αναζητήσεις που κατισχύουν στην ελληνική κοινωνία και αφορούν τις νέες παραστάσεις, εικόνες και αντιλήψεις της κοινωνίας αυτής για τον εαυτό της και τη θέση της στον κόσμο. Στο επίπεδο της κυβερνητικής πολιτικής μια σειρά από ειρηνευτικές πρωτοβουλίες, όπως η σύσταση της Ομάδας των Έξι για το πάγωμα των πυρηνικών εξοπλισμών (Ελλάδα, Σουηδία, Τανζανία, Αργεντινή, Ινδία, Μεξικό), η συστηματική διαφοροποίηση στο πλαίσιο της E.O.K. και του N.A.T.O. (π.χ. βέτο), η μονομερής ανάπτυξη σχέσεων με την E.Σ.Σ.Δ. και τις συμμάχους της αλλά και με ηγέτες (π.χ. Aραφάτ) και χώρες που βρίσκονταν στο στόχαστρο των H.Π.A. και των δυτικών δυνάμεων (π.χ. Λιβύη, Συρία, Nικαράγουα) σήμαιναν σε τελική ανάλυση ότι η Ελλάδα διεκδικούσε διαφορετική θέση και ρόλους στο σύστημα των διεθνών σχέσεων από αυτούς που παραδοσιακά της αποδίδονταν.