Ο εκχριστιανισμός των Σλάβων και η δημιουργία του σλαβικούαλφαβήτου, με το οποίο μπόρεσαν να εκφραστούν θρησκευτικά καιφιλολογικά, ήταν ένα από τα σπουδαιότερα επιτεύγματα του βυζαντινούπολιτισμού. Το έργο ξεκίνησε στα χρόνια του Μιχαήλ Γ',του Βάρδα και επί πατριαρχίας του Φωτίου και συνεχίστηκε στον επόμενο αιώνα. Πρώτοιδέχτηκαν το Χριστιανισμό οι Σλάβοι της Μοραβίας. Από τα μέσα του 9ουαιώνα ο ηγεμόνας τους Ρατισλάβος έστειλε πρεσβεία στο Βυζάντιο καιζήτησε την αποστολή βυζαντινών επισκόπων και δασκάλων για ναδιδάξουν τη χριστιανική θρησκεία στη γλώσσα του λαού του. Aλλά καιπολιτικοί λόγοι έστρεψαν το Ρατισλάβο στο Βυζάντιο. Καθώς απομάκρυνετη γερμανική επικυριαρχία ήρθε σε γειτνίαση με τους Βουλγάρους πουείχαν συμμαχήσει με τους Φράγκους το 863. Η συμμαχία αυτή αποτελούσεαπειλητικό κλοιό για τους Μοραβούς που στράφηκαν έτσι γιααντιπερισπασμό στο Βυζάντιο.
Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ' και ο πατριάρχης Φώτιος διέκριναν ταοφέλη που θα προσπόριζε στο Βυζάντιο η επέκταση της θρησκευτικής καιπολιτικής επιρροής του και ανάθεσε τη σημαντική αποστολή στους δύοθεσσαλονικείς αδελφούς Κωνσταντίνο-Κύριλλο και Μεθόδιο, που είχαναναλάβει και στο παρελθόν ανάλογες δραστηριότητες. Αυτοί ξεκίνησαν το864 για τη Μοραβία εφοδιασμένοι με σλαβικές μεταφράσεις λειτουργικώνκειμένων σε ένα νέο αλφάβητο το λεγόμενο γλαγολιτικό. Η πρώτη φάσητης αποστολής τους (864-867) στέφθηκε από πλήρη επιτυχία.
Τον εκχριστιανισμό των Μοραβών ακολούθησε εκείνος τωνΒουλγάρων, τον οποίο επέβαλαν όμως τα βυζαντινά όπλα. Το 864, οηγεμόνας τους Βόρις βαπτίστηκε και πήρε το όνομα Μιχαήλ. Ακριβώςόμως επειδή η στροφή τους προς το Χριστιανισμό έγινε κάτω απόστρατιωτική πίεση, το 866 ο ηγεμόνας τους δε δίστασε να αλλάξειπολιτική και ζήτησε την αποστολή κληρικών από τη Ρώμη και το φραγκικόβασίλειο. Ο Πάπας, που ενδιαφερόταν για τις εξελίξεις στα Βαλκάνια καικαραδοκούσε να ανακτήσει τη δικαιοδοσία της Ρώμης στην περιοχή, απ'όπου την είχαν απομακρύνει οι εικονομάχοι αυτοκράτορες, έσπευσε ναστείλει κληρικούς προκαλώντας την οργή του πατριάρχη Φωτίου πουκαταδίκασε σε σύνοδο το 867 τις αντικανονικές ενέργειες του λατινικούκλήρου και κυρίως το δόγμα του filioque.